دیدگاه امام محمد غزالی در رابطه با هستی شناسی و دلالت های تربیتی

دیدگاه امام محمد غزالی در رابطه با هستی شناسی و دلالت های تربیتی

در این مقاله دیدگاه ایمان گرایانه غزالی و آثار و دلالت‏‌‌های این دیدگاه در تربیت دینی بررسی شده است.
بدین منظور، نخست منطق ترجیح موضع ایمان گرایی بر سایر رویکردهای تربیت دینی تشریح شد.
سپس، با تکیه بر پیشینه فکری غزالی در باب اشاعره، تصوف، و مخالفت او با فلسفه، تصریح شد که غزالی انسان‏‌ها را از یک دیگر متفاوت می‌داند و این تفاوت سبب می‌شود که هر فردی برای پذیرش باور توجیه‏‌‌های گوناگونی داشته باشد.
در این مقاله، تربیت دینی براساس سه گروه بررسی و مشخص شد: عوام، خواص اهل برهان، خواص اهل عرفان.
و از آن جمله است ابو حامد امام محمد غزالی که بااندیشه‏‌‌های انقلابی خود پیشوای تحولی شگرف در افکار فلسفی، دینی و عرفانی بشمار می‏آید.
تربیت از دیدگاه غزالی موضوع تربیت از نظر غزالی، انسان و مقصد نهایی تربیت، کمال اخلاقی است که هدف غایی دین مبین اسلام در هدایت انسان به سوی الله است و بر این اساس وی تربیت را تضمینی برای سعادت دین و دنیا می‌داند و معتقد است که باید:برای آسایش بشر تا ممکن می‏شود فکری بهتر از جنگ و غوغا کرد و نخست خویشتن و سپس دیگران را از راه تعلیم و تربیت مهذب ساخت.
( ١) غزالی چهل سال در دریای حکمت نظری، فقه، کلام، اصول و فلسفه غوطه خورد، لیکن در آرزوی خود را نیافت، اما آنگاه که توفان انقلاب روحی او فرو نشست، خود را در ساحل امن ولایتناهای حکمت عملی دید که اخلاق بخشی از آن است.
هدف پژوهش حاضر بررسی فلسفه ابوحامد غزالی و استخراج آرای تربیتی وی است.
بدین منظور سعی شده با استفاده از منابع موجود و در دسترس، افکار و روش فلسفی غزالی بررسی شده و با روشن ن ساختن مبانی فلسفی او بتوان جایگاه فلسفه اسلامی را در مقایسه با فلسفه یونانی و غرب شناخت و همچنین مشخص کرد که آرای دانشمندان اسلامی درباره تربیت و به خصوص تربیت کودکان تا چه اندازه در زمان حاضر کاربرد داشته و مورد تایید نظریات تربیتی معاصر می‌باشد.
نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که روش فکر و فلسفه غزالی با وجود اینکه با دیگر فیلسوفان مسلمان و فیلسوفان غرب شباهت‌‌هایی دارد، منحصر به فرد است؛ چرا که وی با شک بنیادی خود و با تکیه بر متون و اعتقادات اسلامی بسیاری از آرای فیلسوفان و حتی فیلسوفان اسلامی را مورد انتقاد قرار داده و با باریک بینی دینی و محور قرار دادن قرآن و سنت بر ضد آنها اقامه دلیل کرده است.

منبع :  دیدگاه امام محمد غزالی در رابطه با هستی شناسی و دلالت های تربیتی